Cała prawda o mokrym drewnie.

Cała prawda o mokrym drewnie.

Na zdjęciach wynik naszego małego eksperymentu. Z kupionego świeżego drewna wybraliśmy jedną szczapę klonu o długości ok. 30 cm i obwodzie również ok. 30 cm, ważyła 1,29 kg. Kłoda była najpierw w drewutni, później została przeniesiona do pomieszczenia i dosuszana w ciepłej wnęce kominka. Po około 10 miesiącach zważyliśmy ją ponownie – ważyła 0,9 kg.

To nie pomyłka – z tej jednej szczapy, po wysuszeniu, odparowały dwie szklanki wody.

Zastanówmy się: jeżeli wkładamy do kominka 5 takich szczap, a czynność powtarzamy 4 lub 5 razy dziennie, to po miesiącu takiego palenia odparujemy wannę wody. Konieczne będzie codzienne czyszczenie szyby i częste czyszczenie komina, więcej zużyjemy drewna, a mniej uzyskamy ciepła, nastąpi szybsze zużycie lub uszkodzenie paleniska i komina. Zapłacimy więcej za drewno, transport, więcej czasu i energii własnej zużyjemy na obsługę kominka. Dym unoszący się z komina może skutecznie nadwyrężyć dobrosąsiedzkie stosunki.

Kupując drewno najczęściej mamy niewielki wpływ na jego wilgotność. Wprawdzie oferowane jest drewno sezonowane, czasem wstępnie podsuszone, pakowane w skrzynie lub kartony – musimy się jednak liczyć z wyższą ceną i nie zawsze odpowiadającą jej jakością. Tańsze będzie drewno nasypowe, dostarczane i wysypywane przed domem. Czy będzie suche? Bywa różnie, najczęściej nie.

Na dalsze przygotowanie drewna mamy już wpływ. Wymaga to trochę pracy, ale uwierzcie nam – warto.

Nasza rada: przed suszeniem najlepiej połupać je na szczapy o grubości 10-12 cm i dopiero układać w stosy lub w przewiewnych drewutniach. Takie łupanie może być lepszym i tańszym relaksem niż karnet na siłownię.

Oczywiście nawet prawidłowo składowane drewno całkowicie suche nie będzie. Najlepiej dosuszyć je składując przez kilka dni w ciepłym, przewiewnym pomieszczeniu.

Pomocny może być poniższy podział.

Metod sprawdzanie wilgotności drewna jest kilka, najprostszą jest pomiar wilgotnościomierzem. Zasada działania jest prosta, rozłupujemy kłody, elektrody wbijamy w wewnętrzne części tak przygotowanych kawałków drewna, odczytujemy i taką czynność powtarzamy kilkukrotnie. Urządzenie mierzy opór elektryczny między elektrodami: wilgotne drewno łatwiej przewodzi prąd, suche stawia większy opór. Jeżeli wynik przekracza 20%, to z używaniem do palenia w kominku lepiej trochę zaczekać.

Możemy poradzić sobie bez używania wilgotnościomierza sprawdzając kilka parametrów.

• Masa: porównujemy z podobnym kawałkiem suchego drewna tego samego gatunku. Wilgotne drewno ocenimy jako nawet dwa razy cięższe.
• Kora: Jeżeli kora oddziela się z trudem – drewno jest świeże, z suchego odpada łatwiej.
• Barwa: drewno sezonowane jest ciemniejsze niż świeże, tego samego gatunku, jest wyraźnie spękane.
• Spalanie: Świeże drewno włożone do paleniska syczy i gwiżdże podczas spalania, na przekroju szczapy wydziela się woda lub para wodna. Nie nadaje się jeszcze do palenia.

   

Jak długo należy sezonować drewno? Czas zależy od terminu ścięcia (najlepiej po zakończeniu wegetacji, czyli od listopada do marca), sposobu pocięcia i ułożenia. Drewno rozdrobnione wyschnie szybciej, grube kłody schną dłużej, a dodatkowo ręczne łupanie np. wyschniętego grabu jest bardzo trudne Warto jednak wiedzieć jaki będzie orientacyjny czas sezonowania różnych gatunków drzew.

(zdjęcie drewutni z psem)

Przykład prawidłowego sezonowania drewna opałowego

Nim zaczniemy przygotowywać drewno przyda się kilka rad:

• Drewno w szczapach sezonujemy na zewnątrz, w zadaszonym, suchym, zapewniającym przepływ powietrza miejscu.
• Najlepiej sprawdzają się wiaty lub drewutnie z wystającym okapem, umieszczone od strony południowej lub południowo-zachodniej budynku. Ze względu na przepływ powietrza ważne jest zachowanie 5 do 10 centymetrowego odstępu zgromadzonego drewna od ścian i 20 cm od podłoża. Drewno wysycha szybciej wzdłuż włókien niż w poprzek, dlatego owiane wiatrem powinny być powierzchnie czołowe.
• Ważne jest zabezpieczenie przed osuwaniem się lub wypadaniem zgromadzonych kłód.
• Odradzamy składowanie świeżo kupionego drewna w piwnicach, garażach czy innych zamkniętych pomieszczeniach. Utrudnione odparowanie wilgoci spowoduje rozwój grzybów i pleśni.
• Uwagi wymaga sezonowanie brzozy (drewna często używanego do palenia w kominkach) palącej się ładnym płomieniem i dającej przyjemny zapach, ale łatwo ulegającej zaparzeniu i zgniliźnie, dlatego wilgotnych szczap nie należy umieszczać w zamkniętych pomieszczeniach. Stare przysłowie mówi że „brzoza gdyby się nie wstydziła, to by chłopu na wozie zgniła…”
• Równie ważne jest właściwe postępowanie z drewnem dębowym. Występujące w drewnie garbniki mogą spowodować korozję elementów stalowych, tworzyć nacieki na kominach ceramicznych. Jest to drewno, które właściwie sezonowane świetnie sprawdzi się przy spalaniu, w wysokiej temperaturze będzie paliło się czysto, przez wiele godzin. Doświadczeni drzewiarze radzą, aby sezonowanie rozpocząć od pozostawienia ułożonego stosu bez przykrycia na 2 lata, później przenieść do wiaty, sezonować przez 1,5 roku, a następnie dosuszyć w przewiewnym pomieszczeniu.

Często słyszymy pytanie: jakie drewno będzie najlepsze? Właściwie prawie każde – byle suche, ale warto wybrać gatunek zależnie od przeznaczenia.