Konferencja Drewno – Polskie OZE

Dnia 8 maja odbyła się na Akademii Górniczo Hutniczej w Krakowie konferencja naukowa Drewno-Polskie OZE. Organizatorami konferencji była Fundacja na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju Człowiek – Środowisko –Ekonomia przy wsparciu Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie oraz Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Kominki Polskie.

Na konferencji poruszane były następujące tematy związane z technologiami spalania drewna:

– potencjał energetyczny drewna,

– pozyskiwanie i dystrybucja biomasy,

– aspekty prawne zastosowania drewna jako paliwa w energetyce rozproszonej,

– rozwój technologii czystego spalania drewna,

– przegląd urządzeń energetycznych małej mocy wykorzystujących drewno, jako element systemu c.o.,

– komfort cieplny w obiektach ogrzewanych drewnem,

– możliwości wspierania  projektów związanych z wykorzystaniem drewna w energetyce rozproszonej.

W konferencji udział wzięli pracownicy Katedry Technologii Paliw AGH, przedstawiciele firm z branży kominkowej i grzewczej, przedstawiciele VEUKO – Zrzeszenia europejskich stowarzyszeń zduńskich, członkowie Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Kominki Polskie oraz mieszkańcy Krakowa.

Podczas konferencji poruszane były zagadnienia związane ze spalaniem drewna, standardy obowiązujące w tym zakresie w krajach zachodnich oraz w Polsce, a także problematyka aktualnego i perspektywicznego energetycznego wykorzystania drewna.

Uczestnicy konferencji mieli możliwość wymiany doświadczeń, poglądów i opinii  przydatnych w projektowaniu urządzeń grzewczych charakteryzujących się wysoką sprawnością i niskim poziomem emisji zanieczyszczeń,  zgodnym z aktualnymi standardami wprowadzanymi przez Wspólnotę Europejską. Ważnym aspektem poruszanym na konferencji był zakaz palenia drewnem w Krakowie, przedstawiciele VEUKO opowiedzieli w jaki sposób radzili sobie z podobnymi problemami w Grazu w Austrii. Swój referat pt. „Działania Ogólnopolskie Stowarzyszenie KOMINKI POLSKIE  –  na rzecz obrony drewna jako lokalnego źródła energii”  wygłosiła prezes OSKP dr Anna Salata.

Poniżej prezentujemy streszczenia referatów:

dr Stanisław Porada

Paliwa gazowe z drewna – prace realizowane w Katedrze Technologii Paliw

W prezentacji przedstawiono doświadczenia Katedry Technologii Paliw AGH w obszarze badań nad procesami pirolizy i zgazowania biomasy. Ich wynikiem była ocena kinetyki oraz wydajności głównych gazowych produktów tych procesów. W oparciu o rezultaty zrealizowanych prac stwierdzono, że proces zgazowania odpadów przemysłu drzewnego w celu wytworzenia gazu syntezowego wydaje się być realną alternatywą dla konwencjonalnych procesów spalania i współspalania.

Witold Hawajski

Polski rynek kominkowy

Narodziny współczesnego, polskiego rynku kominkowego to lata po 1989 roku. W ostatnich 25 latach powstała ponad połowa polskich domów. Dorobiliśmy się znacznej grupy producentów kominkowych, firm handlowych i usługowych. Rodzime produkty coraz lepiej dopasowują się do rosnących wymagań ekologicznych i pozostają w dobrej relacji jakość-cena. Jednak polski rynek kominkowy jest bardzo trudny do wyliczenia, bo nikt nie podaje i nie dysponuje dokładnymi danymi. Z pewnością można szacować, że jego wielkość to 80-100 tysięcy urządzeń instalowanych rocznie co stawia nas na pierwszym miejscu w Europie Wschodniej. Jest to około ¼ rynku niemieckiego, który jest wzorcem w tej dziedzinie. Od 12 lat w magazynie Świat Kominków popularyzujemy kominki i piece. Dzięki gazecie skierowanej do firm KOMINKI PRO jesteśmy bliżej branży kominkowej a portal www.kominki.org pozwala nam dotrzeć do internautów.

dr Anna Salata

Działania Ogólnopolskie Stowarzyszenie KOMINKI POLSKIE  –  na rzecz obrony drewna jako lokalnego źródła energii

Ogólnopolskie Stowarzyszenie Kominki Polskie  obecnie  zrzesza około 100 podmiotów gospodarczych spośród producentów, importerów, sprzedawców i wykonawców działających na terenie całej Polski. Nasze cele to nie tylko reprezentowanie wspólnych interesów środowiska związanego z branżą kominkową i zduńską ale także działalność na rzecz ochrony  zdrowia i środowiska naturalnego. Uważamy, że biomasa szczególnie w postaci: drewna opałowego, brykietu, peletu i zrębków ,  jest istotnym materiałem  odnawialnym służącym w gospodarstwach domowych do produkcji energii cieplnej.

Paliwo to możne być  spalane  w sposób spełniający wymagane normy emisji substancji szkodliwych dla dostępnych na polskim rynku urządzeń.  Wiemy jak  to robić, wiemy czego oczekiwać od producentów sprzedawanych i montowanych urządzeń grzewczych na opał stały.  Wiemy co zrobić aby kominki i piece  były urządzeniami ekonomicznymi i ekologicznymi – jest to wiedza producentów i wykonawców, poparta latami doświadczeń. Co najważniejsze,  przez bezpośredni kontakt  z użytkownikami możemy  wpływać na wybór odpowiednich urządzeń, a następnie na właściwe ich eksploatowanie. OSKP w 2014 roku rozpoczęło cykliczną  akcję „Ogrzewaj mądrze”, w której propagujemy ideę czystego spalania  drewna.

dr inż. Tomasz Mirowski

Możliwości poprawy efektywności energetycznej w sektorze mieszkalnictwa w Polsce poprzez zwiększenie wykorzystania lokalnych zasobów biomasy stałej

W referacie przybliżono ideę zrównoważonego rozwoju energetycznego w trzech głównych aspektach: a) efektywnego wykorzystania krajowych zasobów,

b) zmniejszenia energochłonności oraz c) redukcji kosztów  w obszarze przedsiębiorstw.

Sektor mieszkalnictwa jest jednym z trzech sektorów gospodarki, w którym można obecnie stosunkowo łatwo uzyskać oczekiwany wskaźnik poprawy efektywności energetycznej. Mierzalne efekty poprawy krajowego wskaźnika efektywności energetycznej uzyskano poprzez docieplanie budynków, co przedstawiono na wykresie i w tabeli. W przyszłości takie działania nie przyniosą jednak oczekiwanych efektów. Autor wskazuje  na możliwości poprawy wskaźnika zapotrzebowania na energię pierwotną w sektorze mieszkalnictwa w Polsce poprzez konwersję technologii spalania kopalnych paliw stałych na paliwa oparte na biomasie, pozyskiwane lokalnie. Problematyka ta nabiera obecnie szczególnego znaczenia w kontekście nowej ustawy o OZE, która określa kształt energetyki obywatelskiej.

mgr Natalia Matyba

Europejska polityka energetyczna w obszarze odnawialnych źródeł energii ze szczególnym uwzględnieniem biomasy a nowa perspektywa finansowa na lata 2014-2020

 

Polityka energetyczno-klimatyczna Unii Europejskiej do 2030 roku promuje zwiększony udział odnawialnych źródeł energii, w tym biomasy celem zmniejszenia uzależnienia od paliw kopalnych, takich jak węgiel, ropa czy gaz. W referacie zostaną ukazane krótkie informacje na temat kluczowych dokumentów unijnych w obszarze polityki energetyczno-klimatycznej uwzględniających odnawialne źródła energii, m.in. Strategia EUROPA 2020, Plan Junckera, strategia Unia Energetyczna, pakiet energetyczno-klimatyczny oraz Mapa Drogowa do 2050 roku. Podczas prezentacji zostaną również przedstawione możliwości realizacji projektów w obszarze OZE z programów europejskich na lata 2014-2020 (Horyzont 2020, LIFE, Europejski Bank Inwestycyjny).

dr inż.  Katarzyna Matuszek

Rozwój konstrukcji urządzeń grzewczych małej mocy zasilanych biomasą drzewną pod kątem graniczenia Niskiej Emisji, spełnienia wymagań normy PN-EN 303-5:2012 oraz kryteriów BAFA

Według Głównego Urzędu Statystycznego, co roku w Polsce, na potrzeby ogrzewnictwa indywidualnego zużywa się od 6 do 8 mln t biomasy w tym drewna. W tym samym sektorze zużywa się około 12 mln t węgla kamiennego. Zużycie biomasy stałej nie jest więc małe, a wydaje się, że w kręgach politycznych czy ustawodawczych jest ona marginalizowana.

Ma to odzwierciedlenie chociażby w nowelizacji ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw (Dz.U. Nr 169, poz. 1200 z późn. zm.). W referacie przedstawiony zostanie postęp, jaki dokonał się w ostatnich latach, w rozwiązaniach konstrukcyjnych oraz możliwości i trendy rozwoju konstrukcji automatycznych kotłów c.o. pod kątem wzrostu sprawności i ograniczenia zanieczyszczeń m.in. stężenia pyłu (norma PN-EN 303-5:2012 oraz BAFA). Zaprezentowane zostaną również wybrane rozwiązania przedstawiane m.in. na Targach ISH Frankfurt (kogeneracji) oraz oferta Polska w tym możliwości poprawy parametrów energetyczno-emisyjnych urządzeń zabytkowych poprzez zaadoptowanie nowych technologii.

Mec. Paweł Kuglarz

Drewno jako polskie OZE w świetle polskich i europejskich regulacji prawnych

Możliwość realizacji przez Polskę zobowiązań w zakresie polityki klimatycznej zależy od dwóch czynników. Wprowadzenie efektywnych mechanizmów produkcji energii elektrycznej z odnawialnych źródeł oraz uruchomienia systemu wsparcia dla oszczędzania zużycia energii. W zakresie produkcji prądu nowa ustawa OZE wprowadza  równoległe dwa systemy wsparcia – zielonych certyfikatów oraz system aukcyjny. Istniejące instalacje w dniu wejścia w życie ustawy będą umożliwiały przez korzystanie z dotychczasowego systemu wsparcia przez 15 lat licząc od wytworzenia po raz pierwszy energii elektrycznej, za która przysługiwało świadectwo pochodzenia, nie później jednak niż do dnia 31 grudnia 2035 r. Istniejące rozwiązania promujące oszczędność są niewystarczające a działania zmierzające do wyeliminowania wykorzystania biomasy drzewnej wręcz szkodliwe. Absurdem jest system współspalania powoduje import pełnowartościowego drewna. Konieczna jest regulacja prawna – wspierająca metodę redukcji niskiej emisji nie poprzez  zakaz spalania drewna, ale wprowadzenie urządzeń grzewczych redukujących emisje i uniemożliwiających spalanie surowców powodujące największą emisje(śmieci, muły, miały itd.) oraz umożliwiająca wprowadzenie przez samorząd terytorialny kategoryzacji paliw dopuszczonych do spalania.  Polska dysponuje znacznymi zasobami leśnymi, biomasa drzewna powinnawięc być wykorzystywana dla celów grzewczych. Obniżałoby to znacznie emisje, uwzględniając ekonomiczne możliwości osób posiadających stare piece węglowe.

dr inż. Wojciech Cichy, mgr  Agnieszka Panek

Drewno jako surowiec energetyczny w badaniach Instytutu Technologii Drewna w Poznaniu

W referacie zostaną przedstawione krótkie informacje nt. kierunków badań prowadzonych w Instytucie Technologii Drewna w Poznaniu od początku jego funkcjonowania do chwili obecnej, związanych z wykorzystaniem drewna oraz innych rodzajów biomasy roślinnej jako nośnika energii. Ukazana zostanie szczególna rola drewna jako surowca strategicznego w gospodarce polskiej. Na tym tle ukazane zostaną obecne działania pracowników ITD, a w szczególności Pracowni Bioenergii w zakresie wykorzystania drewna i innych rodzajów biomasy roślinnej do otrzymywania biopaliw stałych a także ciekłych i gazowych.

dr hab. inż. Mariusz Filipowicz

Spalanie drewna na przykładzie prac prowadzonych na Wydziale Energetyki i Paliw AGH w Krakowie

W referacie przedstawiono opis prac związanych z energetycznym wykorzystaniem biomasy prowadzony w Katedrze Zrównoważonego Rozwoju Energetycznego we współpracy

z Katedrą Maszyn Cieplnych i Przepływowych Wydziału Energetyki i Paliw AGH. Są to prace związane z energetycznym wykorzystaniem słomy w celach grzewczych oraz analizą możliwości zastosowania kogeneracji na bazie tego paliwa. Przedstawiono również prace związane ze spalaniem drewna w kominkach z modułami akumulującymi ciepło. Analizie eksperymentalnej i teoretycznej poddano parametry pracy takich urządzeń jak rozkłady temperatury, emisje zanieczyszczeń gazowych  i pyłowych i inne. Pokazano możliwości zastosowania modelowania matematycznego w oparciu o metodę numerycznej dynamiki płynów do optymalizacji pracy takich układów. Omówiono przykład sterowania pracą takich jednostek i możliwość wdrożenia tzw. „raportowania ekologicznego”.

dr inż. Zdzisław Gebhardt

Procedury badawcze urządzeń grzewczych na paliwa stałe

Aby traktowanie drewna jako odnawialne źródło energii zyskiwało jak najszersze poparcie bardzo istotnym jest sposób przetwarzania masy drzewnej w energię. Jeśli będziemy mogli wykazać, że drewno spalane jest zarówno efektywnie energetycznie jak i ekologicznie to powyższe poparcie znajdzie uzasadnienie techniczne.  Jak istotny jest to problem świadczy zaangażowanie europejskiej komisji normalizacyjnej w przygotowanie procedur badawczych pozwalających na klasyfikację urządzeń opalanych drewnem jako mniej lub bardziej ekologicznych. Znormalizowane zostały głównie domowe  urządzenia grzewcze o mocy do 50 kW, dla których normy zostały ponadto zharmonizowane z rozporządzeniem unijnym dotyczącym wyrobów budowlanych (CPR 305/2011) w systemie 3 oceny zgodności. Oznacza to, że aby urządzenia te trafiły na rynek deklaracja zgodności z wymaganiami rozporządzenia musi być poparta badaniami typu według procedur przedstawionych w normach zharmonizowanych. W oparciu o te procedury sprawdza się takie parametry jak:

– efektywność energetyczną;

– jakość spalania;

– bezpieczeństwo pożarowe;

– bezpieczeństwo użytkowania.

Obecnie szykuje się następna rewolucja związana z zaostrzeniem i rozszerzeniem wymagań w obszarze dwóch pierwszych parametrów przez wynikające z wdrażania w tym roku rozporządzeń wykonawczych dyrektyw dotyczących Ekoprojektu i etykiet energetycznych.