Kogres VEUKO

Relacja z KONGRESU VEUKO

W dniach 15-17 maja 2019 r. odbył się w Pradze doroczny Kongres Veuko, który zgromadził zrzeszonych w nim przedstawicieli branży zduńskiej z 15 krajów europejskich.

Na tegorocznym walnym zgromadzeniu przyjęto kolejnego – 16-tego członka – przedstawiciela branży zduńskiej z Mołdawii – byłej republiki sowieckiej, gdzie tradycyjne zduństwo przetrwało mimo kilkudziesięciu lat komunistycznej gospodarki .

W tym roku polska branża zduńska była reprezentowana przez delegata Porozumienia współpracujących ze sobą organizacji: Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Kominki Polskie, Małopolskiego Cechu Zdunów i Zawodów Pokrewnych oraz Cechu Zdunów Polskich. Ten wyraz jedności został z uznaniem przyjęty przez wszystkich zgromadzonych uczestników Kongresu.

Tegoroczne spotkanie Veuko odbyło się w atmosferze pojawiających się także w innych krajach, znanych nam już dobrze z Krakowa zagrożeń dla zawodu zduna, gdyż lobbyści i zwolennicy ciepłownictwa systemowego, zagrożeni konkurencją współczesnych indywidualnych instalacji grzewczych spalających drewno, pod zarzutem powodowania przez nie zanieczyszczeń powietrza, chcieliby ograniczyć, a nawet zakazać ich stosowania. Wyraźnie nie tylko w Krakowie, ale także w innych krajach europejskich „solą w oku” stał się dla niektórych współczesny rozwój i nowe możliwości grzewcze budowanych przez zdunów pieców i kominków, skoro potrafią one zapewnić już dziś nie tylko najpiękniejsze, ale także najtańsze i najbardziej proekologiczne ciepło z drewna jako OZE.

Kongres Veuko uświadomił wszystkim, jak duże i skuteczne możliwości obrony przed tego rodzaju zagrożeniami, może posiadać zjednoczona branża zduńska. Kongres pokazał uczestnikom, do jak wielkiego potencjału potwierdzonych naukowo dowodów i ekspertyz, możemy mieć dziś dostęp, uzyskując w ten sposób, dla każdego kraju nowe możliwości bardziej rzeczowej argumentacji dla obrony i promocji spalania drewna we współczesnych piecach i kominkach.

Kongres ukazał dobitnie, że kierunkiem rozwoju współczesnej branży zduńskiej jest rozwój technologii czystego spalania oraz bardziej efektywniejszego i komfortowego ogrzewania drewnem jako OZE, a nie rozwój kominków gazowych czy na etanol, przywracający stosowanie kopalnych i drogich źródeł energii.

Otwarte dzielenie się przez Przedstawicieli poszczególnych krajów nie tylko problemami, ale także przykładami osiągniętych sukcesów w rozwoju branży zduńskiej, ukazało wiele przykładów dobrej współpracy branży z władzami i to tak na poziomie krajowym, jak i lokalnym. Okazało się, że można pogodzić dziś spalanie drewna we współczesnych piecach i kominkach, z potrzebą oddychania czystym powietrzem, jak i z potrzebą respektowania i poszanowania słusznych praw mieszkańców. Nie można i nie potrzeba  nikogo już dziś pozbawiać dostępu do takich tradycyjnych dóbr kultury, jakimi są od wieków piękne piece i kominki na drewno, a tym bardziej obniżać osiągniętego poziomu życia mieszkańcom.

Na Kongresie przedstawiono również wypracowane i wprowadzane w różnych krajach rozwiązania, które w sposób skuteczny wykluczają wadliwe wykonawstwo, niedopuszczalną eksploatację, oraz pozwalają zlikwidować szarą strefę w branży budowy pieców i kominków.

W celu udzielenia pomocy krajom zagrożonym nowymi próbami ograniczania stosowania drewna w piecach i kominkach, postanowiono przygotować wiarygodną i uzasadnioną naukowo publikację, przedstawiającą potrzebne argumenty do dyskusji. W tym celu powołano Zespół Roboczy, w którym znalazł się również przedstawiciel naszej polskiej branży zduńskiej.

Na Kongresie ustalono również warunki udziału w Europejskich Mistrzostwach Zduńskich (Veuko Meisterschaft 2021) organizowanych na Targach zduńskich w Wels w 2021 roku . Uczestnicy mogą zostać wyłonieni w krajowych eliminacjach, spośród  młodych czeladników zduńskich, którzy urodzili się po 1996 r. bądź ze starszych, którzy wykazują się nie dłuższą niż 5-letnią praktyką w zawodzie zdun.

Na Kongres przyjechałem z Krakowa, w którym zdunom pozostało już bardzo niewiele czasu na doprowadzenie do zmiany nieprzyczyniającej się nawet w najmniejszym stopniu do likwidacji smogu tzw. uchwały antysmogowej, wprowadzającej całkowity zakaz spalania drewna – nawet w najnowocześniejszych piecach i kominkach. Przedstawienie na Kongresie wypracowanych w Krakowie w ramach prac nad zmianą tej uchwały konkretnych rozwiązań technicznych i prawnych, pozwalających na określonych warunkach zagwarantować czystą emisję bez koniczności wprowadzania totalnego zakazu spalania drewna, zostało z uznaniem przyjęte i docenione przez wszystkich uczestników.

Jako sukces i sposób pozytywnego podejścia do ogrzewania drewnem, zostały przyjęte relacje zdunów z tych krajów, w których władze już wypracowały i wprowadziły systemy wsparcia do budowy i stosowania pieców i kominków na drewno. Okazało się, że we współczesnej Europie jest już wiele krajów, w których przeznacza się ogromne kwoty na programy wsparcia spalania drewna, a nawet całkowicie dofinansowuje się przebudowę  starych pieców pokojowych na nowe, by przy spalaniu drewna mogły spełniać najwyższe poziomy efektywności i emisyjności. W ten sposób zamiast wspierania kopalnych wspiera się stosowanie odnawialnych źródeł energii (OZE), które zapewniają dostęp do najzdrowszego i najpiękniejszego proekologicznego ciepła.

W podsumowaniu należy podkreślić oczywisty dla wszystkich zebranych przedstawicieli europejskiego zduństwa fakt, że skoro istnieją już dziś technologie i rozwiązania prawne, mogące zagwarantować czyste spalanie drewna w piecach i kominkach – to nie ma powodu, aby tego zakazywać, lecz wprost przeciwnie, trzeba je promować i rozwijać.

Tą drogą podąża współczesne rzemiosło zduńskie i temu celowi służą wszystkie działania europejskiego stowarzyszenia branży zduńskiej – Veuko.

Jacek Ręka
Przedstawiciel Ogólnopolskiego Porozumienia Organizacj Zduńskich i Kominkowych